TÜRKİYE'NİN COĞRAFİ BÖLGELERİ

                 TÜRKİYENİN COĞRAFİ BÖLGELERİ

Türkiye’nin coğrafi bölgelerinin oluşmasında;

1.Doğal (Fiziki) Şartlar

a.Yer şekilleri  b.İklim c.Bitki örtüsü

2.Beşeri ve Ekonomik şartlar

a.Nüfus ve Yerleşme b.Sanayi ve Ulaşım gibi belirleyici faktörler etkili olmuştur.

Yer şekilleri bölge sınırlarının oluşumunda en önemli etken özelliğindedir.Söz konusu coğrafi bölgelerimizin belirlenmesi 1941 yılında toplanan 1.Türk Coğrafi Kongresi’nde  gerçekleştirilmiştir.Kongrede Türkiye 7 coğrafi bölgeye 21 coğrafi bölüme ayrılmıştır.Şimdi bu bölge ve bölümleri tanıyalım.

                                                      KARADENİZ BÖLGESİ

1.Yüz ölçüm bakımından 3. Sırada yer alır.

2.Batı doğu yönünde en geniş bölgedir.

3.Eğim ve yağış nedeniyle heyelan olayının en fazla yaşandığı bölgedir.

4.Yıllık yağış miktarı ve bağıl nemin en fazla olduğu bölgedir.

5.Yağışların oluşum biçimi genellikle yamaç şeklindedir.

6.Dağınık yerleşmenin en yaygın olduğu bölgedir.

7.Yayla turizmin en çok geliştiği bölgemizdir.

8.Çay fındık kivi kenevir üretiminde önde gelir.

9.Arıcılık ve balıkçılığın en fazla yapıldığı bölgedir .

10.Aşırı yağış nedeniyle kimyasal çözünmenin en fazla olduğu bölgemizdir.

Bölgenin bölümleri : Doğu Karadeniz , Batı Karadeniz ,Orta Karadeniz olmak üzere 3’e ayrılır.

Bölgenin illeri : Amasya, Artvin,Bartın,Bayburt,Bolu,Çorum,Gümüşhane,Giresun,Karabük

Kastamonu,Ordu,Rize,Samsun,Sinop,Tokat,Trabzon, Zonguldak

                                                   MARMARA BÖLGESİ

1.Yüz ölçüm olarak 6.sırada bulunur.

2.Yükseltisi en az olan bölgedir.

3.İklim,bitki örtüsü, tarım ürünü çeşitliliği en fazladır.

4.Turizm gelirlerinde birincidir.

5.Jeostratejik önemi en fazla olan bölgedir.

6.İş imkanları fazladır.bu nedenle yoğun göç alır.

7.En yoğun iç ticareti yaşanan bölgedir.

8.Bor mineralleri, doğal gaz rezervlerinde ilk sıradadır.

9.Bulgaristan ve Yunanistan ile sınırı vardır.

10.Enerji üretim ve tüketiminin en fazla olduğu bölgedir.

Bölgenin bölümleri:Çatalca Kocaeli Bölümü,Güney Marmara Bölümü ,Ergene Bölümü ,Yıldız Dağları bölümü .

İlleri: Balıkesir Bursa Bilecik Çanakkale Edirne İstanbul Kırklareli Kocaeli Sakarya Tekirdağ Yalova .

                                                               EGE BÖLGESİ

1.Yüzölçümüne göre 5. Sırada yer alır.

2. Kırık dağların ve grabenlerin en fazla olduğu bölgedir.

3.Yıllık yağış miktarında 3. Sırada yer alır.

4.Zımparataşı ve civa üretiminde ilk sırada yer alır.

5.Turizm gelirlerinde 2.sırada yer alırlar.

6.Zeytin,üzüm,incir, haşhaş ,haşhaş ilk sırada yer alır.

7.Marmara bölgesinden sonra sanayi gelirleri en fazla olan bölgemizdir.

8.İlk demiryolu ağının kullanıldığı bölgedir.

9.Zımparataşı ve civa üretiminde ilk sıradadır.

10.Kültür balıkçılığında önde gelir.

Bölgenin bölümleri : Kıyı Ege Bölümü İç Batı Anadolu Bölümü

İlleri :Afyon Aydın Denizli İzmir Kütahya Manisa Muğla Uşak

                                               AKDENİZ BÖLGESİ

1.Türkiye muz üretiminin %100 karşılar.

2. Seracılıkta ve turfanda sebzecilikte birincidir.

3.Krom ,boksit ,çıkartımında birincidir.

4.Kıl keçisi yetiştiriciliğinde birincidir.

5.Turunçgil tarımı yaygındır.

6.Kıyı kesimlerle iç kesimler arasındaki ulaşım geçitlerle sağlanır.

7.Karstik arazi geniş yer kaplar.

8.Kıl keçisi yetiştiriciliği yapılır.

9.Kıyılarda Akdeniz iklimi özelliği gösterirken içerde karasal iklim özelliği vardır.

10.Gül üretiminde 1. Sıradadır.

Bölgenin bölümleri : Adana ve Antalya bölümüdür.

İlleri : Adana, Antalya,Isparta ,Burdur, Hatay, K. Maraş, Mersin, Osmaniye

                                       GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ

1. Bölge fosfat ve petrol üretiminde birincidir.

2.Tarımda sulama ihtiyacının en fazla olduğu bölgedir.

3.Orman alanlarında %3 lük payla sonuncu sıradadır.

4.Antep fıstığı, pamuk ve kırmızı mercimek üretiminde birinci sıradadır.

5.Dünyanın en büyük kalkınma projesi GAP meydana getirilmiştir.

6.Ulaşım, ticaret  ve sanayide gelişmiştir.

7.Adıyaman- Nemrut ta tarihi eserleri vardır.

8.Nüfus ve göç alma oranı fazladır.

Bölgenin bölümleri :Orta Fırat ve Dicle bölümüdür.

İlleri :Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Mardin, Siirt, Şanlıurfa

                                                  İÇ ANADOLU BÖLGESİ

1.Yüz ölçümü en büyük 2. Bölgedir.

2. Platoların en geniş yer kapladığı bölgedir.

3.Yıllık yağış tutarı en az olan bölgedir.

4.Sel rejimli akarsuların en yaygın olduğu bölgedir.

5.Orman varlığı bakımından 6. Sıradadır.

6. Nadas tarımın yaygın olduğu bölgedir.

7.Lületaşı en çok bu bölgede üretilir.

8.Türkiyenin  tahıl üretim bölgesidir.

9.Yıllık yağış tutarı en az olan bölgedir.

10.Kerpiç yapı malzemesi kullanımı yaygındır.

Bölgenin bölümleri : Yukarı Sakarya, Konya, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak  bölümüdür.

İlleri : Aksaray, Ankara, Çankırı, Eskişehir, Karaman, Kayseri ,Kırıkkale, Kırşehir, Konya Nevşehir, Niğde, Sivas, Yozgat

                                                DOĞU ANADOLU BÖLGESİ

1.Ortalama yükseltisi en fazladır.

2.Volkanizma ve volkanik arazinin en yaygın olduğu bölgedir.

3.Bölgenin göllerinde donma süresi en fazladır.

4.Bölgede kış sıcaklık değerleri çok düşüktür.

5.Hidroelektrik potansiyeli yüksektir.

6.Türkiye de nüfus yoğunluğu ve miktarı en az olan bölgedir.

7.Maden rezervi ve çeşitliliği en fazla olan bölgedir.

8.Sanayi yatırımları elverişsiz doğa kosulları nedeniyle yetersizdir.

9.Kış oyunlarının yapıldığı önemli turizm merkezleridir.

10.Karlı ve donlu gün sayısı en fazla olan bölgemizdir.

Bölgenin bölümler: Erzurum-Kars, Yukarı Fırat, Yukarı Murat – Van Bölümü, Hakkâri bölümü

İlleri: Ağrı, Ardahan, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Erzurum, Erzincan, Hakkari ,Iğdır, Kars Malatya, Muş, Şırnak, Tunceli, van

KAYNAKLAR:

1.      DURSUN DEMİR, KPPSS GENEL KÜLTÜR COĞRAFYA, YEDİİKLİM YAYIN EVİ

2012, SAYFA : (428-495 arası)

2.      İHTİYAÇ DERSANECİLİK, KPSS COĞRAFYA, İHTİYAÇ YAYINCILIK 2012,SAYFA : (83-106 arası )

 WEB KAYNAKLAR:

1.KPSS DERSHANESİ.COM                

2. SOSYAL-BİLGİLER.COM

3.BİLGİHANESİ.COM

4.EOGRETMEN.COM

5.KPSSONLİNE.COM